Kimono là loại y phục truyền thống mà người Nhật đã sử dụng trong vài trăm năm và trở thành quốc phục của đất nước. Ngày nay, kimono thường chỉ được sử dụng vào các dịp lễ tết. Phụ nữ Nhật mặc kimono phổ biến hơn nam giới, thường có màu và hoa văn nổi bật. Phái nam dùng kimono chủ yếu trong lễ cưới và buổi lễ trà đạo, và kimono dành cho nam giới thường không có hoa văn, và màu tối hơn.
Lịch sử
Ban đầu, “Kimono” là một từ tiếng Nhật mang nghĩa là “quần áo”. Nhưng trong những năm gần đây, từ này được sử dụng để nói đến bộ quần áo Nhật truyền thống. Những bộ Kimono mà ta biết đến ngày nay được ra đời vào triều đại Heian (794 – 1192) với phương pháp straight-line-cut (cắt đường thẳng), cho phép cắt các mảnh vải theo đường thẳng và khâu chúng lại với nhau. Với công nghệ này, người mặc kimono không cần phải lo ngại vấn đề liên quan tới hình dáng cơ thể.
Những bộ kimono straight-line-cut dễ gấp, phù hợp với mọi điều kiện thời tiết. Kimono làm từ những loại vải mát như lanh rất thích hợp cho mùa hè lại rất ấm khi mặc trong vào mùa đông. Những đặc điểm đặc biệt này giúp cho kimono trở thành một phần trong cuộc sống của những người dân Nhật.
Qua thời gian, Kimono trở thành thời trang, người Nhật bắt đầu quan tâm đến việc phối hợp những bộ Kimono và họ đã phát triển các phối màu và họa tiết trên áo. Cách kết hợp màu sắc tùy thuộc vào màu theo mùa hoặc địa vị chính trị của người mặc.
Các samurai của mỗi vùng đất được nhận biết nhờ màu sắc và kiểu mẫu của đồng phục. Chúng gồm có 3 phần: kimono, bộ y phục không tay mặc ngoài kimono (kamishimo) và quần giống váy xẻ (hakama). Kamishimo làm bằng vải lanh, được hồ cứng để làm nổi bật phần vai. Do làm nhiều y phục samurai, tay nghề những nghệ nhân Kimono càng ngày càng cao và làm Kimono dần trở thành một hình thức nghệ thuật. Kimono trở nên có giá trị hơn và các bậc cha mẹ truyền lại cho con cái họ như một vật gia truyền.
Phụ kiện đi kèm
Khi mặc kimono phải mặc một lớp áo lót bảo vệ là juban trước, tránh kimono bị bẩn, sau đó mặc theo thứ tự phải trước, trái sau, cuối cùng dùng thắt lưng bằng lụa Obi thắt lại. Trong tường hợp sắp đi dự đám tang, người ta thường mặc theo cách quấn bên trái trước. Obi thường khá đắt tiền và là điểm nhấn quan trọng của trang phục. Một chiếc obi thông thường dài khoảng 4,2 m và rộng 30 cm. Bên cạnh đó, obi còn biểu thị tầng lớp xã hội của người mặc. Có hai loại Obi: obi trang trí một mặt (fukuro-obi) và loại obi có bản hẹp ở giữa (Nagoya-obi). Có hơn 100 cách để buộc obi của người Nhật. Cách buộc obi phổ biến, phù hợp với nhiều lứa tuổi và loại kimono là buộc đằng sau, hình dạng gần giống chiếc trống (taiko-musubi). Bên cạnh còn có kiểu bunko-musubi, nhìn tựa như bươm bướm đang rủ cánh, tateyanoji-musubi tương tự chiếc nơ lớn nghiêng một góc 45% (thường thấy ở các bộ furisode), các maiko (geisha thực tập) lại sử dụng cách thắt hình hai tấm lụa dài vắt chéo sau lưng, gọi là darari-musubi
Người ta dùng obi với các phụ kiện đi kèm là obi-age và obi-jime. Obi-age có tác dụng giúp giữ miếng độn để tạo thành nơ vào đúng chỗ. Obi-jime cố định vị trí obi.
Đi kèm với bộ kimo là guốc gõ, bít tất tabi màu trắng và cây dù trúc truyền thống. Người mặc thường cần người giúp do mặc kimono phức tạp để tự mặc.
Một bộ kimono của phụ nữ thường có giá cao hơn 10.000 USD. Một bộ hoàn chỉnh, bao gồm kimono, áo lót, thắt lưng obi và các loại các phụ kiện khác có thể dễ dàng vượt trên 20.000 USD. Tuy nhiên, kimono của người có sở thích mặc kimono hoặc những người hành nghề nghệ thuật truyền thống sẽ ít tốn kém hơn nhờ tự làm kimono và áo lót bằng cách tái sử dụng những bộ kimono cũ, hay sử dụng các loại vải sợi rẻ hơn và dệt bằng máy thay vì lụa dệt và nhuộm thủ công truyền thống. Những bộ kimono trong các cửa hang kimono cũ ít tốn kèm hơn, chỉ tầm 6 USD. Tuy nhiên, các loại obi dành cho phụ nữ vẫn là thứ đắt đỏ nhất. Một chiếc obi có thế có giá khoảng vài ngàn USD. Obi có hoạ tiết đơn giản hoặc không hoạ tiết chỉ khoảng 18 USD, nhưng một chiếc obi có hoa văn phức tạp giá có thể lên tới hàng tăm USD dù đã qua sử dụng vì công sức làm ra rất cao. Obi dành cho nam giới, thường có xu hướng rẻ hơn, kể cả những chiếc làm từ lụa vì chúng có chiều ngang hẹp hơn, ngắn hơn và ít hoạ tiết hơn của phụ nữ.
Những sự kiện mặc Kimono
Sau khi một đứa trẻ được sinh ra khoảng 30-100 ngày, mọi người trong nhà đều đến miếu thờ để nói với thần linh về sự ra đời của đứa trẻ. Khi đó, đứa bé được mặc 1 bộ Kimono trắng bên trong. và 1 bộ Kimono được nhuộm yuzen nếu đó là con gái hoặc 1 bộ Kimono đen được đính huy hiệu gia tộc nếu đó là con trai.
Một bộ sự kiện quan trọng khác dành trẻ nhỏ là lễ hội Shichi-go-san vào tháng 11. Vào ngày này, các bậc cha mẹ cho những đứa con trai 5 tuổi và con gái 7 hoặc 3 tuổi mặc Kimono và tới miếu thờ địa phương để cảm ơn chúa đã giữ cho con họ khỏe mạnh và chóng lớn
Khi 20, những người trẻ đến miếu thờ vào ngày Thứ hai thứ hai (2nd Monday) của tháng 1 đánh dấu lễ trưởng thành. Trong dịp này, các cô gái mặc Furisode và các chàng trai mặc Haori và Hakama gắn phù hiệu gia tộc.
Vào mùa hè, người Nhật thích mặc yukata để đi xem pháo hoa và tham dự các lễ hội mùa hè. Những bộ kimno mặc vào mỗi mùa lại có những màu sắc đặc trưng khác nhau, ví dụ như các màu nhạt như xanh sáng thích hợp cho mùa xuân, mùa hè đi liền với tím nhạt hay xanh đen – những màu sắc tươi mát, mùa thu là mùa của màu lá rụng và mùa đông đặc trưng bởi những màu mạnh mẽ như đen và đỏ.
Dù kimono không còn là trang phục mặc hàng ngày của người Nhật, họ vẫn thích mặc kimono vào nhiều lúc suốt cả năm. Không chỉ là trang phục truyền thống, Kimono còn là một tác phẩm nghệ thuật – niềm tự hào hàng trăm năm của xứ Phù Tang.
- Các loại Kimono Nhật Bản
- Ẩm thực Nhật Bản
- Tìm hiểu những quy tắc mà các geisha phải tuân thủ
- Chạm tay vào giấc mơ du học Nhật Bản cùng Akira ngay hôm nay!