Cách học ngữ pháp tiếng Nhật cho người mới bắt đầu

Bạn đã nhớ hết bảng chữ cái tiếng Nhật và đã nắm được một lượng từ vựng nhất định, để áp dụng tiếng Nhật vào cuộc sống thì ngữ pháp là một phần không thể thiếu. Dưới đây là những chia sẻ từ các Senpai của Akira về cách học ngữ pháp tiếng Nhật hiệu quả. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé!

1. Giới thiệu về ngữ pháp tiếng Nhật

1.1 Tầm quan trọng của ngữ pháp

Ngày nay, việc học tiếng Nhật thường chú trọng vào giao tiếp, tức là chủ yếu nghe và nói để phục vụ cho công việc và học tập. Do đó, có nhiều ý kiến cho rằng ngữ pháp không quan trọng và không cần học ngữ pháp. Đó là quan điểm sai lầm. Thực chất việc học ngữ pháp cũng hết sức cần thiết cho quá trình học tiếng Nhật của bạn.

Trước hết, ngữ pháp là nền tảng để bạn hiểu người khác đang nói về điều gì. Có nhiều người lầm tưởng rằng chỉ cần nghe người khác nói, nhớ được các từ vựng là có thể hiểu được nội dung của cả câu hay cả đoạn văn. Điều này có thể đúng với những câu đơn giản. Nhưng nếu trong câu có những nội dung phức tạp và xâu chuỗi nhiều thông tin hay dùng đại từ quan hệ, đảo ngữ, cấu trúc so sánh… thì phải dựa vào ngữ pháp mới có thể hiểu được. Chính vì vậy, bạn phải dựa vào ngữ pháp để cấu thành câu và diễn đạt trọn vẹn những gì mình muốn nói.

1.2 Cấu trúc ngữ pháp trong tiếng Nhật

Trật tự từ tiếng Nhật cơ bản trong câu là Chủ ngữ – Tân ngữ – Động từ.
Ví dụ như: わたし　は　みず　を　のみます。(Tôi uống nước)
                     Tôi                nước               uống
Nên khi dịch một câu tiếng Nhật, đầu tiên chúng ta phải xác định chủ ngữ chính của câu là わたし (Tôi). Sau đó, chúng ta dịch đến động từ のみます (uống), rồi đến tân ngữ là みず (nước).
→ Khi dịch câu trong tiếng Nhật, bạn cần xác định được chủ ngữ chính, sau đó sẽ dịch từ cuối lên. Với các cấu trúc câu nhiều thành phần hơn, cách dịch này hầu hết đều đúng.

1.3 Những khó khăn trong việc học ngữ pháp tiếng Nhật

Về cấu trúc câu
Khi mới chập chững học ngữ pháp tiếng Nhật, người học sẽ thấy có điểm khác biệt rất lớn so với các ngôn ngữ khác. So với tiếng Việt, cấu trúc ngữ pháp của tiếng Nhật sẽ bị đảo ngược.
Ví dụ:
“Đây là quyển sách của tôi.”
Tiếng Nhật sẽ là: これは　わたしの　ほんです。
(Khi dịch theo trật tự tiếng Việt sẽ là “Đây là – tôi – của – quyển sách”)
Đây có thể là khó khăn cho những người mới học tiếng Nhật do chưa quen được với cấu trúc ngữ pháp. Ví dụ trên là mẫu ngữ pháp cơ bản, qua quá trình luyện tập sẽ giúp các bạn dễ làm quen hơn. Nhưng càng học cao, các mẫu ngữ pháp càng nhiều và phức tạp, nếu không thường xuyên ôn lại sẽ dễ quên và nhầm lẫn các mẫu ngữ pháp.

Về trợ từ
Trợ từ là từ để nối danh từ với động từ hay tính từ, để chỉ ra được mối quan hệ ngữ nghĩa. Trợ từ còn làm rõ ý nghĩa của danh từ, tính từ, động từ, và thể hiện được mối quan hệ giữa từ với từ.
Trợ từ đóng một vai trò hết sức quan trọng trong tiếng Nhật. Các loại trợ từ khác nhau mang những ý nghĩa khác nhau. Ngoài ra, còn cách sử dụng và cách sắp xếp vị trí của trợ từ trong câu, điều này gây ra không ít khó khăn với người học.

Về các thể động từ
Khác với các thứ ngôn ngữ khác, động từ trong tiếng Nhật được chia làm rất nhiều thể, và cũng có những cách sử dụng khác nhau. Đây cũng là “thử thách” rất khó khăn cho những người mới bắt đầu học tiếng Nhật. Do có quá nhiều thể nên chúng ta khó có thể ghi nhớ được hết 100% và phản xạ nhanh khi chia động từ.

2. Cách học ngữ pháp hiệu quả

Cách học ngữ pháp hiệu quả nhất là kết hợp nhiều kỹ năng (nghe, nói, đọc, viết). Cách học này sẽ giúp cho bạn có thể tiết kiệm thời gian học hơn mà lại không bị nhàm chán.
Vậy thì học như thế nào để đạt được hiệu quả tốt ? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé.

2.1 Học bằng cách đọc

Có nhiều bạn hay nói rằng: “Phải đọc báo Nhật thì mới giỏi tiếng Nhật”, tuy nhiên báo Nhật lại có rất nhiều từ mới và những mẫu ngữ pháp phức tạp mà bạn chưa từng xem qua. Thay vào đó, bạn có thể luyện đọc tiếng Nhật với những cuốn sách có nội dung mà bạn quan tâm như: tạp chí xe hơi, truyện Manga bằng tiếng Nhật,.. Ngoài ra sách dành cho trẻ em cũng là sự lựa chọn tuyệt vời khi bạn mới học tiếng Nhật.

Bạn có thể tham khảo truyện cho trẻ em ở: Ehonavi hoặc Hukumusume
Hay đọc các mẩu tin tức đơn giản, có phụ đề tại: Watanoc

Tuy nhiên không phải cuốn sách nào cũng có thể dễ dàng đọc hiểu. Trong trường hợp nếu gặp phải những mẫu ngữ pháp chưa học, bạn có thể sử dụng từ điển tiếng Nhật hoặc lên mạng tra cứu. Điều đó sẽ giúp bạn tăng cường vốn ngữ pháp tiếng Nhật hơn.
Với các mẫu ngữ pháp hay bạn gặp trong khi đọc, bạn nên gạch chân và ghi chép lại vào sổ tay để xem lại thường xuyên. Chỉ sau một thời gian, vốn ngữ pháp của bạn sẽ tăng lên kha khá đấy!

2.2 Học bằng cách viết

Viết cũng là một cách tốt để luyện ngữ pháp cho những người mới bắt đầu học tiếng Nhật. Sau khi học xong một mẫu ngữ pháp, hãy làm các bài tập ứng dụng cơ bản trong sách giáo khoa để nhớ được mẫu ngữ pháp mới. Ngoài ra bạn có thể thử sức với những bài tập nâng cao để có thể hiểu sâu hơn về các mẫu ngữ pháp đã học.
Vì ngữ pháp tiếng Nhật rất đa dạng, nên để tránh trường hợp học cái này lại quên cái nọ, hãy tự nghĩ ra một chủ đề mà bạn thích, tận dụng hết các mẫu ngữ pháp đã học để viết thành một đoạn văn. Điều đó sẽ giúp bạn không chỉ ôn tập ngữ pháp mà còn luyện được từ vựng vô cùng hiệu quả.

Hoặc bạn có thể thử viết nhật ký bằng tiếng Nhật về các sự kiện đã diễn ra trong ngày. Ban đầu, bạn có thể thấy mình không có quá nhiều cách để diễn tả sự vật, sự việc mình đã gặp. Nhưng sau một thời gian, bạn sẽ thấy đoạn nhật ký mình viết mỗi ngày lại dài ra hơn một chút. Điều đó chứng tỏ vốn ngữ pháp của bạn ngày càng phong phú hơn rồi đó.
Ngoài ra, bạn có thể nghĩ ra chủ đề cho mình như: một chuyến du lịch, một ngày của tôi… và viết thành đoạn văn. Nếu bạn cần sự trợ giúp có thể tra từ điển. Việc sử dụng từ điển sẽ giúp cho bạn nhớ từ vựng và ngữ pháp tốt hơn.

2.3 Học bằng cách nghe

Học ngữ pháp thông qua việc luyện nghe có vẻ là hơi lạ và không được nhiều người quan tâm. Tuy nhiên, như các kỹ năng khác, việc nghe cũng củng cố vốn ngữ pháp của bạn rất nhiều.
Nếu bạn chỉ học ngữ pháp suông trong giáo trình, bạn sẽ gặp khó khăn khi muốn dùng những ngữ pháp đó trong thực tế. Đặc biệt là khi giao tiếp với người Nhật hay thầy cô và bạn học. Giải pháp ở đây là hãy ôn tập ngữ pháp qua luyện nghe. Khi nghe các đoạn hội thoại, những câu giao tiếp hàng ngày, bạn sẽ biết thêm các mẫu câu, mẫu ngữ pháp. Song song với đó, bạn còn nắm được cách dùng của các mẫu ngữ pháp đó một cách tự nhiên nhất.

Bạn có thể áp dụng các phương pháp luyện nghe tiếng Nhật, ví dụ như Shadowing. Đây là phương pháp “nhại” lại câu hội thoại mẫu sao cho tốc độ và phát âm giống với câu mẫu nhất. Qua quá trình nói bắt chước, vô tình bạn đã lặp đi lặp lại các mẫu câu ngữ pháp nhiều lần. Và nhờ vậy, bạn sẽ thuần thục sử dụng các mẫu ngữ pháp này hơn.
Ngoài ra, bạn có thể vừa xem Anime, hay những bản tin, chương trình của Nhật mà bạn thích, và ghi chép lại những câu nói mà bạn cảm thấy hay.

2.4 Học bằng cách nói

Nói cũng là cách để học ngữ pháp tiếng Nhật rất tốt. Ngoài việc làm bài tập ứng dụng, chúng ta có thể học bằng cách tự nghĩ một câu tiếng Việt rồi dịch sang tiếng Nhật. Phương pháp này sẽ giúp chúng ta nhớ mẫu ngữ pháp và luyện được cách sử dụng thành thạo.

Bạn có thể lập nhóm nói chuyện với bạn bè hoặc thầy cô, sử dụng những mẫu ngữ pháp đã học trong ngày. Nếu bạn hiểu sai cách dùng của ngữ pháp, thầy cô và bạn bè sẽ giúp bạn sửa lại. Hoặc bạn có thể tự nói với chính mình qua gương. Qua đó bạn vừa có thể ôn lại ngữ pháp, lại vừa rèn luyện được khả năng giao tiếp và sự tự tin. Sự tự tin có được khi bạn sử dụng ngôn ngữ một cách chủ động, nắm chắc các kiến thức nền tảng giúp bạn giao tiếp tốt.
Tuy nhiên, thay vì tự mày mò ở nhà, Akira khuyến khích bạn hãy tham gia các câu lạc bộ để tiếp xúc nhiều hơn với môi trường tiếng Nhật. Kết bạn với người Nhật cũng là 1 ý tưởng tuyệt vời!

3. Những lưu ý khi học ngữ pháp tiếng Nhật

Để có thể dùng ngữ pháp còn cần phải có vốn từ vựng
Tuy ngữ pháp chiếm vai trò lớn trong câu, nhưng chúng ta cũng không được bỏ rơi phần từ vựng tiếng Nhật nhé. Bạn thuộc làu ngữ pháp nhưng không nhớ từ vựng thì bạn không thể nói được câu hoàn chỉnh. Vì vậy hãy học song song cả ngữ pháp và từ vựng để bổ trợ cho nhau bạn nhé!

Tình trạng học vẹt, máy móc (học nhưng không hiểu rõ)
Bạn chỉ học thuộc cấu trúc ngữ pháp, nhưng không áp dụng vào thực tế, và coi như đó là đã học xong mẫu ngữ pháp. Như vậy bạn đã mắc phải tình trạng học vẹt. Điều này sẽ tạo một lỗ hổng rất lớn trong kiến thức ngữ pháp của bạn. Và bạn sẽ dễ dàng nhầm lẫn các mẫu ngữ pháp có ý nghĩa tương đương nhau sau này.
Với mỗi mẫu ngữ pháp, hãy học thuộc ví dụ chuẩn của nó. Từ đó, bạn sẽ tự phân biệt được mẫu ngữ pháp này chỉ dùng trong hoàn cảnh cụ thể nào. Học đúng để dùng đúng bạn nhé!

Nên có 1 quyển số tay để ghi chú ngữ pháp (hoặc sử dụng giấy nhớ)
Trong quá trình học tiếng Nhật, sẽ có những ngữ pháp mà bạn thấy rất dễ học, có thể nhìn qua là đã thuộc luôn. Tuy nhiên cũng có những cấu trúc khó bạn không thể nào nhớ ngay được. Vì thế, bạn cần có một quyển sổ tay để ghi chép lại và có thể mở ra tra cứu khi quên.
Ghi chú vào sổ tay cũng là một hình thức ôn tập rất tốt. Một lần viết vào sổ, là một lần bạn đọc lại mẫu câu. Điều đó cũng giúp cho bạn tổng hợp được những gì mình hay quên, và đó coi như là quyển “từ điển” riêng cho bạn vậy.

---

Ngữ pháp tiếng Nhật tuy rất nhiều và khó, nhưng không gì là không thể. Bạn chỉ cần có niềm đam mê với tiếng Nhật và sự cố gắng, quyết tâm. Cùng với những chia sẻ trên đây, Akira tin là  bạn sẽ tự tìm được phương pháp học ngữ pháp thật hiệu quả.
Chúc các bạn thành công!!!